«ՎԵՐԵԼՔ»-Ը ԳՅՈւՄՐՈւ ՎԵՐԵԼՔԻ ՀԱՄԱՐ

Նոյեբերի 26-30-ը ՀԳՊԱ Գյումրու մասնաճյուղում անդադար փոքր «իրարանցում» էր: «Քանդակագործության ազգային պարկ» թանգարանը անցկացրեց քանդակագործության միջազգային սիմպոզիում: Արդեն երեք անգամ է, ինչ տարբեր երկրներից Գյումրի են ժամանում և այս քաղաքում են իրականացնում քանդակագործության փառատոն: Այս տարի

սիմպոզիումն ուներ «Վերելք» խորագիրը: Ի տարբերություն մյուս տարիների, երբ քանդակագործներն աշխատում էին բացօթյա տարածքներում, ստեղծելով քաղաքային քանդակներ, այս անգամ որոշվեց ամբողջ սիմպոզիումն անցկացնել նախագծի աջակից ՀԳՊԱ Գյումրու մասնաճյուղում: Քանի որ այս տարի լրանում է ակադեմիայի 20-ամյակը, բուհում անցկացվող միջոցառումները նվիրվում են այդ հոբելյանին:

Բացման արարողությունը տեղի ունեցավ Արվեստների ակադեմիայի դահլիճում: Ողջույնի խոսքով հանդես եկան Գյումրու փոխքաղաքապետը, «Քանդակագործության ազգային պարկ» թանգարանի տնօրեն և սիմոզիումի կազմակերպիչ Արթուր Գևորգյանը, Գյումրու մշակույթի վարչության պետը, ԵԳՊԱ Գյումրու մասնաճյուղի տնօրեն Գարիկ Մանուկյանը:
Մի քանի օրերի ընթացքում ակադեմիայի նկուղային հարկում, որտեղ գտնվում են քանդակագործության արվեստանոցները, Զավեն Կոշտոյանի   անվան արվեստանոցում յոթ երկրներից ժամանած 13 քանդակագործ-արվեստագետներ ջանադրաբար աշխատում էին՝ ստեղծելով ոճային և գաղափարային տարբեր ընդգրկում ունեցող փոքրաչափ գործեր: 
Այդ ընթացքում, երբ քանդակագործներն արարում էին նկուղում, արդեն

շենքի տանիքային մասում՝ բուհի «Վիեննայի ակումբում», իրենց զեկուցումներով հանդես եկան նույն յոթ երկրների 15 արվեստաբան ներկայացուցիչները: Մասնակիցները ժամանել էին հետխորհրդային տարածաշրջանի տարբեր երկրներից՝ Բելառուս, Տաջիկստան, Մոլդովա, Կիրգիզիա, Ուզբեկստան, Ղազախստան և, բնականաբար, Հայաստանի երկու քաղաքներից՝ Երևանից և Գյումրուց: Արվեստաբան մասնակիցների մեծ մասը հիմնականում իր երկրի արվեստի ակադեմիայի կամ ինստիտուտների դասախոսներ էին: Գյումրիից որպես արվեստաբան իրենց մասնակցությունը ցուցաբերեցին և զեկուցումներով հանդես եկան բուհի դասախոսները՝ հանրակրթական առարկաների ամբիոնի վարիչ Արաքս Մարգարյանը և Գայանե Պապիկյանը:  

Զեկուցումների թեմատիկան ևս նվիրված էր հետխորհրդային շրջանի և անկախության համատեքստում եղած մոնումենտալ կամ քաղաքային քանդակներին, խորհրդային և ժամանակակից քանդակագործությանը: Մասնակիցներից յուրաքանչյուրը ներկայացրեց իր երկիրը, երկրի արվեստային իրականությունն ու մշակույթը: Արվեստաբանական վերլուծությունների և մեկնաբանությունների ներքո շոշափվեցին և քննարկվեցին բազմաթիվ թեմաներ՝ կապված խորհրդային միության ռեժիմի ներքո ստեղծված արվեստի, մասնավորապես մոնումենտալ քանդակների գաղափարային, ոճային, իմաստային նշանակությունների հետ, այնուհետև խոսք՝ անկախություն ստացած երկրներում և քաղաքներում խորհրդային միությունից մնացած «վերապրուկ» քանդակների ապամոնտաժման հարցերի շուրջ, և, ի վերջո, հետխորհրդային երկրներում ժամանակակից արվեստի և քանդակագործության նոր տենդենցների և մոտեցումների մասին:   

Թեմաները բազմազան էին, բազմաքննելի, ընթացքում բացահայտվեցին շատ և շատ ճշմարտություններ՝ կապված խորհրդային պետականության համատեքստում եղած երկրների մտածելակերպի, մշակութային հայացքների ու արվեստային բարքերի հետ: Ռուսերեն լեզվով զեկուցումների ընթերցումից զատ, տիրում էր նաև դիսկուրսիվ մթնոլորտ: Արվեստաբանների միջև տեղի ունեցավ փորձի և մտքերի փախանակություն, զուգահեռների անցկացում, միջմշակութային խնդիրներին վերաբերող հարցադրումներ: Պետք է նշել, որ սա առաջին տարին է, երբ սիմպոզիումի շրջանակներում իրենց մասնակցությունը ցուցաբերեցին արվեստաբանները, ինչն այս նախագծի կարևորագույն կետերից մեկը կարելի է համարել:
Նախագծի գաղափարային հանգուցալուծումը եղավ ցուցահանդեսը:

Ակադեմիայի ցուցասրահում սիմպոզիումի վերջին օրը՝ նոյեմբերի 30-ին, արդեն ցուցադրվեցին այն աշխատանքները, որ արել էին քանդակագործները՝ համագործակցելով արվեստաբանների և բուհի դասախոսների (քանդակագործ Ալբերտ Վարդանյանի) հետ: Կարևոր էր նաև այն, որ Հայաստանի կողմից մասնակցեցին բուհի քանդակագործության բաժնի մի քանի ուսանողներ: Փոքրաչափ քանդակներն ունեին տարբեր հղացքներ, թեմաներ և տարբերվող ոճային մոտեցումներ: Քանդակների էքսպոզիցիան լրացրեց արվեստաբանների կողմից իրենց երկրները ներկայացրած քանդակների լուսանկարների շարքերը:  

Պետք է նշել նաև, որ քանդակների ցուցադրությունը համընկավ ակադեմիայի ուսանող Ռաֆայել Ղայֆաջյանի ճեպանկարային աշխատանքների ցուցադրման հետ: Ռաֆայելի ճեպանկարները համահունչ կերպով փոխլրացրեցին ցուցասրահի տարածքն ու լուծվեցին քանդակային ցուցանմուշների հետ: Նախագծի ամբողջ ընթացքում աշխատում էին երկու լրագրող մասնակիցներ ևս, որոնք եկել էին նախագիծը լուսաբանելու նպատակով: Ցուցահանդեսի ժամանակ սիմպոզիումի բոլոր մասնակիցներին հանձնվեցին պատվոգրեր ու հուշանվերներ:



   

 

 

       

   

 

          

 

   

Գործընկեր՝
ՀԳՊԱ Գյումրու մասնաճյուղ 

Արվեստաբան՝ Գայանե Պապիկյան